„Autopodróże.pl wyprawy w przeszłość” należy potraktować z nutą wyobraźni. Wykorzystując prasę XIX i XX wieku oraz inne źródła, staramy się przybliżyć tamte lata poprzez wydarzenia związane z motoryzacją, turystyką, gospodarką. To wyprawy w naszą przeszłość oczami ludzi wtedy żyjących. Nie stronimy także od wydarzeń współczesnych, opisów historycznych powstałych obecnie czy ważnych jubileuszy. Wszystko jednak powinno mieć związek z historią.

Hymn w Będominie

Na Kaszubach, w Będominie niedaleko Kościerzyny znajduje się Muzeum Hymnu Narodowego (mng.gda.pl/oddzialy/muzeum-hymnu-narodowego) – jedyna taka placówka na świecie. Mieści się w dworku, gdzie 29 września 1747 roku urodził się Józef Wybicki, twórca tekstu Mazurka Dąbrowskiego. Zgromadzono w nim pamiątki po twórcy polskiego hymnu i innych postaciach z jego epoki oraz dokumenty dotyczące historii „Pieśni Legionów Polskich we Włoszech”.

Do dworu prowadzi szeroka aleja, z której widać typowy osiemnastowieczny dwór szlachecki. Jego parterowa część pochodzi z czasów dzieciństwa Józefa Wybickiego. Potem budynek przechodził różne przemiany. Ostatnią w latach 1977-1978, gdy adaptowano go  i wyposażono w meble z epoki, takie jak szpinet (instrument muzyczny, „przodek” klawesynu), sekretarzyk, skrzynie czy łóżko (z obowiązkowym wówczas nocnikiem i szkandelą – przyrządem do ogrzewania pościeli). Są też portrety rodzinne i bohaterów narodowych, wśród nich księcia Józefa Poniatowskiego i gen. Henryka Dąbrowskiego, dywany oraz broń. W muzeum umieszczono też drzewo genealogiczne rodu Wybickich herbu Rogala i order Legii Honorowej. Jego krzyżem oficerskim Józef Wybicki został odznaczony 22 lipca 1807 roku.

Druga część ekspozycji nosi nazwę Dzieje Mazurka Dąbrowskiego. Do niezwykle cennych eksponatów należą w niej stare wydania pieśni, jak to pochodzące z księgarni H. Altenberga we Lwowie czy wykonana na Śląsku dziewiętnastowieczna pozytywka grająca Pieśń Legionów, ukryta w ludowej kapliczce, a także cymbały (to na takich w „Panu Tadeuszu” grał Mazurka Jankiel). Muzykalia patriotyczne stanowią duża część kolekcji będomińskiego muzeum. Tworzą ją śpiewniki i nuty, a także najstarsze płyty gramofonowe z nagraniami takich polskich pieśni jak „Rota”, „Chorał”, „Boże coś Polskę”, „Warszawianka” oraz oczywiście Mazurek Dąbrowskiego. Są też pierwsze gramofony, wśród nich miniaturowy niemiecki z dwiema małymi płytami zawierającymi nagrania pieśni „Jeszcze Polska nie zginęła”.

Z eksponatów bliższych naszym czasom można obejrzeć okólnik ministra wyznań religijnych i Oświecenia publicznego z 15 października 1926 roku, który unormował tekst i melodię hymnu polskiego. Warto też zwrócić uwagę na sztandar gdańskiego oddziału Stowarzyszenia Miłośników Tradycji Mazurka Dąbrowskiego, na którym wyhaftowano pierwsze wersy pieśni w wersji, jaką napisał Józef Wybicki, a więc: „Jeszcze Polska nie umarła/ kiedy my żyjemy./Co nam obca dłoń wydarła/szablą odbijemy”.

Po wyjściu z dworu należy się spacer wśród zieleni, tym bardziej, że trzeba koniecznie obejrzeć w parku Dąb Wybickiego mający około 400 lat (mały Józef mógł więc się pod nim bawić). Ten pomnik przyrody zajął trzecie miejsce w internetowym konkursie na Europejskie Drzewo Roku 2014. Zwyciężył w nim 1100-letni wiąz z bułgarskiego miasta Sliven, a drugie miejsce zajęła 280-letnia grusza z Węgier. Wcześniej Dąb Wybickiego otrzymał tytuł „Drzewa Roku 2013” w krajowym konkursie zorganizowanym przez Klub Gaja, do którego zgłoszono 191 drzew z całej Polski.

Muzeum Hymnu Narodowego jest czynne w dni powszednie (od wtorku do soboty) w godzinach 9-17 od 1 maja do 30 września oraz w godzinach 9-15 od 1 października do 30 kwietnia.

Anna Borsukiewicz

Zdjęcia: Jerzy Kozierkiewicz

Będomin (kasz. Bãdomino) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kościerskim, w gminie Nowa Karczma.

GPS:  N–54°07′40″ E–18°07′22″

 

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *